دستگیری داماد اسامه بنلادن که در دهه اخیر در ایران زندگی میکرد، یک بار دیگر این سئوال را مطرح کرد که آیا دولت ایران مأمن اعضای این گروه تروریستی است یا مانع آنان.
القاعده و اعضایش که در دهه گذشته در "حصر خانگی" در ایران زندگی میکردند، روابط را با رژیم ایران پیچیده کرده است؛ رژیمی که به زندانیاناش اجازه میدهد به حمایت خود از عملیات این گروه تروریستی در منطقه ادامه دهند.
مقامات کنونی و سابق ایالات متحده میگویند القاعده با حضور در ایران، توانسته است در تسهیل نقل و انتقال پول و افراد به پاکستان، جایی که رهبریاش در نواحی قبیلهای امنیت دارد، نسبتا فعال بماند.
یکی از مقامات بلندپایه مبارزه با تروریسم به سی ان ان گفت: "آنها کمک میکنند که افراد "فاتا"* برای انجام عملیات از طریق ایران داخل و خارج شوند.
اکتبر سال گذشته، دولت ایالات متحده یک جایزه 12 میلیون دلاری برای دو تن از ایرانیان تعیین کرد که گفته میشد حامیان مالی القاعده و مسئول نقل و انتقال پول و جنگجویان هستند.
به گفته وزارت امور خارجه ایالات متحده ، محسن الفتحی به انتقال عاملان از ایران به کشورهایی در اروپا، شمال آفریقا و سوریه یاری میرساند و از شبکه کمکهای مالی جهادگران برای ارسال پول به سوریه استفاده میکند. معاون وی، عادل ریاضی صغر الوهابی الحبیبی، گفته میشود افراطگرایان را از طریق ایران به عراق و افغانستان میرساند.
دیوید کوهن، از مقامات خزانهداری، در آن زمان گفت: "ما به تعقیب این منابع مهم مالی و حمایتی القاعده ادامه میدهیم و همچنین نقش ایران را در این عملیات شبکهای روشن خواهیم کرد."
چنین نیست که القاعده و ایران دوستان نزدیک هستند. آنها به مذاهب مختلفی تعلق دارند؛ در حالی که اکثریت وسیعی از ایرانیها شیعه هستند، القاعده یک سازمان سنی است که اغلب به جوامع و مساجد شیعهها حمله میکند.
روابط آنان خصمانه است – اما نفرت مشترک عمیقی نسبت به ایالات متحده دارند. حتا با وجود این، به گفته یک مقام سابق ضد تروریستی، ایران نشان داده است نسبت به واکنش آمریکا "مقداری حساسیت" دارد و نگران واکنش ایالات متحده میباشد.
تروریستهای القاعده پس از حمله سال 2001 ایالات متحده به افغانستان به ایران گریختند و اکثرا در "حصر خانگی" هستند، تحت نظر قرار دارند و فعالیتهایشان توسط مقامات ایرانی محدود میشود.
میزان آزادی عمل آنان به شرایط جاری بازی بستگی دارد.
یک مقام ارشد سابق جاسوسی میگوید: " بسته به روابط ایالات متحده و ایران، روابط کلی سنی – شیعی (ظاهرا) تصمیمات محلی، نقش آنها آن به نظر میآید کم و زیاد میشود." "گاهی فعالتر هستند و گاهی کمتر فعال، گاهی شدیدا کنترل میشوند و گاهی کمتر."
مقامات سابق و کنونی ایالات متحده بر این باورند که هنوز تعدادی از افراد رده بالای القاعده در ایران هستند.
یکی از افراد بسیار مورد توجه سازمان اطلاعات آمریکا، سیف العادل، از فرماندهان بالای نظامی است که تصور میرود در برنامهریزی حملات بمبگذاری در سفارتهای ایالات متحده آمریکا در سال 1998 نقش داشته – و از همدستان نزدیک بن لادن است.
برخی منابع در منطقه میگویند تصور میشود در سالهای اخیر او به خارج از ایران سفرهایی داشته است. گزارشهایی از سوی رسانهها منتشر شده که مدعی هستند العادل میخواهد به کشورش مصر برگردد، اما این مقام سابق ضد تروریستی ایالات متحده میگوید، حتا با وجود رهبران جدید در مصر، العادل اگر بخواهد به مصر برود، باید کاملا فکرهایش را کرده باشد.
به گفته وی: "العادل فرد خطرناکی است. او از سوی مصر با آغوش باز استقبال نخواهد شد و ایالات متحده فشار زیادی را به مصر وارد خواهد کرد."
ماجراجویی در خارج از ایران نسبتا امن، بسیار خطرناک خواهد بود. پسر اسامه بن لادن در سال 2009 از ایران خارج شد و اندکی بعد در پاکستان به قتل رسید. و اکنون داماد بن لادن، سلیمان بوغیث، توسط ایالات متحده دستگیر شده است.
به گفته دادستانها، بوغیث در کیفرخواست خود به همدستی در قتل آمریکاییها به عنوان عضوی از القاعده متهم شده است. گرچه وکیل وی، کویتی، در دادگاهی در نیویورک، تقریبا یک هفته پس از دستگیریاش، او را بیگناه اعلام کرده است.
پس از حمله به نیویورک و واشنگتن در سال 2001، بوغیث نقش سخنگوی رسمی القاعده را ایفا کرد.
دادستانها میگویند پس از دستگیری یک اظهارنامه 22 صفحهای به مقامات ایالات متحده آمریکا تحویل داده است، اما مقامات محتوایش را تشخیص نداند.
آن مقام سابق ضد تروریستی میگوید بوغیث احتمالا اطلاعات زیادی در باره حضور القاعده در ایران دارد، اما شک دارد که تمام مسائل سازمانی را بداند.
وی میگوید: "القاعده بسیار بخش بخش است و بوغیث از افراد عملیاتی نیست. او مبلغ است."
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر